Wat te doen met...
Egels
Veel mensen hebben er wel eens eentje gezien. De egel leeft (vooral) 's nachts, of in ieder geval wanneer het donker is, dus de meesten spotten een egel 's avonds. Sommige mensen denken dat een egel je kan aanvallen, maar dat is niet zo. Egels zijn eigenlijk enkel bezig met zichzelf verdedigen. Hun beroemde verdedigingstechniek is het oprollen bij gevaar, waardoor ze als een grote stekelige kastanje onaantrekkelijk zijn om je tanden in te zetten. Jonge egels hebben vaak zachtere stekels dan volwassen egels, maar ook volwassen egels verschillen van stekels. In Nederland leeft enkel de Europese egel in het wild. Er zijn in totaal wereldwijd 16 edelsoorten, en sinds januari 2023 is de enige soort die in Nederland als huisdier gehouden mocht worden, de witbuikegel uit Azië, net als alle andere soorten verboden om te houden. Vanaf 2023 zullen egels dus alleen nog in het wild voorkomen in Nederland.
Egels in het dagelijks leven
Eten geven
Veel mensen willen een egel in hun tuin verzorgen. Dat is toegestaan, maar melk geeft ze diarree, en dat kan ze de dood in jagen. Geef ze water en droge kattenbrokken. Met warm weer NOOIT netvoer voor katten, want dat is binnen enkele uren een madennest.
Oprollen
Als je een egel ziet die niet zichtbaar gewond is, maar waarover je twijfelt of je ons moet bellen, kun je het best met je vinger of een takje over zijn stekels gaan. Dat voelt een egel, en hij zou zich moeten oprollen. Doet hij dat niet, dan is er sowieso hulp nodig.
Solist
Egels leven solitair. Dat betekent dat ze liever alleen door de natuur trekken, en niet samen met andere egels. Wanneer een mannetjesegel het gebiedje waar een andere mannetjesegel leeft betreedt, besluit het mannetje dat er eerst leefde niet om in gevecht te gaan en zijn gebiedje te verdedigen, en het binnen lopende mannetje besluit ook niet om het gebiedje te veroveren. De eerste bewoner kiest er altijd voor om te vertrekken zonder geweld, en zoekt een nieuw plekje waar hij de enige is.
Zie ie nou in
Winterslaap?
Dat egels in winterslaap gaan, weet bijna iedereen. Dat ze dan zó'n lage hartslag en ademhaling hebben dat ze dood lijken, weten maar weinig mensen. Er wordt dan ook vaak de verkeerde conclusie getrokken.
​
Egels gaan in oktober in winterslaap en komen daar in april weer uit. Gemiddeld, want er zijn omstandigheden waarin egels later beginnen aan de winterslaap, of eerder stoppen. Een vrouwtje dat net haar tweede nestje heeft geworpen gaat bijvoorbeeld in sommige gevallen zelfs in november pas beginnen aan haar winterslaap. Ook kan het zijn dat ze midden in de winterslaap aan de wandel gaan omdat hun plekje te gevaarlijk is (geworden).
​
De reden dat ze dood lijken tijdens deze periode, is omdat hun hartslag daalt van 180 naar 9 slagen per minuut, en hun ademhaling van 45 naar 3 keer per minuut! Als je dus geen ademhaling ziet, blijf dan zeker een minuut kijken!
Wat moet dat
's nachts?
Egels leven (vooral) 's nachts. Dan is de kans dus ook het grootst er eentje te zien. Wat doen ze 's nachts? Doelloos rondlopen? Nee. Ze gaan op zoek naar voedsel, en daar kunnen ze wel kilometers per nacht voor afleggen. Daarnaast eten ze tot wel 40 slakken in één nacht! Dat is moeilijk voor te stellen in zo'n klein beestje, maar ze doen het.
Egel vaardigheden
Eten geven
Net als een aantal andere dieren, heeft een egel een Jacobsen orgaan, ook wel het zesde zintuig genoemd. Het orgaantje ligt in de neusholte, en maakt dat ze belachelijk goed kunnen ruiken. Zien daarentegen kunnen ze zeer slecht.
Oprollen
Velen weten het niet, maar egels kunnen rennen als gekken. In de tuin zul je ze vaker zien "waggelen" en "struinen", maar vooral op plekken waar ze wegen over moeten steken, schieten ze van de ene naar de andere kant, en sta je versteld van de snelheid waarmee dat gaat.
Solist
Je ziet het eigenlijk nooit, maar egels kunnen zwemmen. Waar je ze dat kunt zien doen, is lastig te zeggen, maar ze zijn zwemmend vastgelegd en hebben daarmee bewezen dat ze het kunnen.
Egeltjes helpen met
Plassen
Als egeltjes geboren worden, hebben ze een vliesje over de stekeltjes zodat de bevalling niet bemoeilijkt wordt door een kant-en-klaar stekelpakket van de baby. Na de geboorte zijn ze uiterst kwetsbaar. Niet alleen omdat ze zo klein zijn, maar ook omdat ze totaal nog niet in staat zijn om zelf te plassen. Hun moeder likt het geslachtsdeel, zodat met stimulatie de blaas geleegd wordt. Doet zij dit niet, dan zal de blaas overvol raken, en het egeltje overlijden. ​ Wat als de moeder niet meer leeft, bijvoorbeeld omdat ze aangereden is? Haar jongen blijven dan achter, en zullen het niet overleven zonder hulp. Als mens doen wij dan hetzelfde als de moeder zou hebben gedaan, namelijk het stimuleren van het geslachtsdeel. Er wordt dan gepoept en geplast. Dit wordt gedaan totdat ze oud genoeg zijn om zelf hun behoeftes te doen, op eigen initiatief.
Een soort van
Kastanje
Egels verdedigen zichzelf door zich op te rollen. Geen enkel wezen vindt het een goed idee om zijn tanden te zetten in een grote stekelige bal. Doen ze dat wel, dan merken ze meteen dat kauwen enkel pijnlijk is. Toch worden egels wel eens door honden gepakt, en raken dan gewond. Waarom honden ondanks de stekels toch een beet wagen, is onbekend. Wellicht overwint de nieuwsgierigheid het van het gevaar.
De grootste gevaren voor de egel
Robotgrasmaaiers
Een handige uitvinding voor de mens, vooral de mens met een grasveld in de tuin, maar een moordwapen voor de egel. Egels hebben niet door dat zo'n robot eraan komt, en worden levend geslacht. Zet dus NOOIT uw robotgrasmaaier aan in het donker, wanneer ze aan de wandel gaan!
Slakkengif
Wederom een uitvinding die de mens helpt, maar de egel tegenwerkt. Een egel kan wel tot 40 slakken per nacht eten, en wanneer alle slakken in uw tuin vergiftigd zijn, krijg ook de egel dit gif binnen bij het eten van de slakken. Dit overleeft een egel niet, omdat slakkengif gemaakt is om alles te doden wat het gif opneemt.
Melk
Melk is een bekend cadeautje aan egels, maar dat zou anders moeten zijn. Egels gaan ervan aan de diarree en kunnen overlijden. Geef altijd water aan een egel.